KİTAP YORUMU : SEFİLLER / Gamzeli Kız

Gençken yeğenleri için ekmek çalan ve hapise giren Jan Valjanın yaşadıkları anlatılıyor. sisteme olan isyanları , yaptığı iyilik ve kötülükler kendini kurtarışı kimi zaman geçmişiyle sürüklenen Valjan ın hayatını ve hayatına giren insanları okuyoruz. 

Kitap 3 ciltten oluşuyor ben daha birincisini okudum ama mutlaka diğerlerini okumak isterim. Kitap zamanla kısaltılarak tek kitap haline getirilmiş ama hala orijinal halde de bulunuyor. 1862 de yayınlanmış .19. yüzyılın en büyük eserlerinden biri olarak kabul görmüş.

Jan Valjan yeğenlerinin açlığı nedeniyle dayanamayıp çok zor durumda kaldığı için bir fırından ekmek çalmak zorunda kalır. fırıncının şikayeti sonucu Valjan 3 yıl hapisle yargılanır. sisteme isyan ederek kaçmaya çalışır. Her kaçıp yakalandığında cezasına daha fazla ceza eklenir. Çok öfkelenir bu kaçmaları sonucu tam 19 yıl hapis yatar. Artık serbest kalmış ama geride bıraktığı hayatı kaybetmiştir. Eski bir kürek mahkumu olan Valjan yaşadığı kötülükler üzere kötü olmaya karar verir. Tanıştığı bir Psikoposun evinde konaklar adam çok iyi davranır. Ama Jan Valjan kötü olmaya karar vermiştir. Adamın evindeki gümüş şamdanları çalarak kaçar ancak bir polis tarafından yakalanır. Psikopos şamdanları ona kendi iradesi ile verdiğini söyleyerek onu aklar. Ve ona bu şamdanlar ile yeni bir hayat  kurmasını kötülükten uzak kalmasını söyler. Jan Valjan için yeni bir hayat başlar. Bu hayat bazı serzenişlerle ilerlerken hayatına yeni insanlar girer.

Kitap mükemmeldi bence iyi ki okumuşum hatta biraz da geç kalmışım. Kesinlikle yazar o kadar iyi anlatmış ki okurken karakterleri fazlasıyla benimsedim. Sade ve çok hoş bir yazım dili kullamış. Duyguyu çok güzel işlemiş ve olayları çok güzel bağlamış. Valjan için her şey güzel olsun istedim , Kozet kurtulsun mutlu olsun istedim ve özellikle sonunda kitabı kapatınca gözümden bir iki damla göz yaşı düştüğünü gördüm.  Okurken sefiller kelimesini tam olarak hissettim kitaptaki tüm karakterlerin hayatını çok başarılı kurgulamış. Gerek dönemin gerek ise günümüzün birçok duygusunu içinde barındırıyor. Hugo kitabı yazarken kendi  hayatından da esinlenmiş ve bazılarını kitaba birebir aktarmış. Hatta Jan Valjan karakterini yazarken kendisine zamanında yardımcı olan eski bir kürek mahkumu ve o zamanlar da başarılı bir iş adamı olan arkadaşından etkilenerek yazmıştır. Romanın konusu 1815 de başlayıp 1832 ye kadar devam ediyor..  

Peki Marius un Kozeti ilk gördüğünde çirkin , güzel giyinince güzel bulması bence dış görünüşüne göre yargıladı. Onu görmek için her gün parka gitti konuşarak değil de birbirlerini gözleriyle seviyorlardı. Marius bir süre geçtikten sonra kılık kıyafetine de özen göstermeye başladı. Çünkü sevdiğine güzel görünmek istedi. İkisi arasındaki bu gelişmeleri okurken Jan valjan ve Kozet'in ne düşündüğünü sonra görüyoruz. Valjan Kozeti kıskanıp Marius'a gıcık oluyordu. Klasik bir baba kıskanışı işte 😃 Ama hayatlarına giren her yeni insandan da korkuyordu geçmişin gün yüzüne çıkmaması için. Çok takıldığım noktalardan biri de şu adam eski bir kürek mahkumu her şey yaşanmış bitmiş üstelik çok da büyük bir suç da işlememiş sadece bir ekmek çaldığı için onu yargılamak ne kadar doğrudur. O dönemde yaşayan tüm insanların ne kadar zorda yaşadığını tahmin etmek bile çok zor.

Valjan gelip her şeyi Marius a anlattığında onun öyle bir tepki vermesi beni çok kırdı bir insanı geçmişiyle yargılamak ondan beklemediğim bir nokta idi. Öyle bir insan değildi ama yanlış izlenimlere kapıldı ve en sonunda  ne kadar yanıldığını gördü. Kozeti ondan uzak tutmaya çalışmasını asla doğru bulmadım ha belki kendince haklı ama bunca sene onla yaşamış babası bilmiş üstelik onun için ne fedakarlıklar yapmış adamı ondan uzaklaştırması doğru değildi. Marius hakkında onu okurken çok sevindiğim nokta kesinlikle babasının gerçekte nasıl biri olduğunu anladığı andı. Dedesi ona babasını çok kötü anlatmıştı oysa öyle değildi bunu kilisede yanlış bir yere oturmasıyla anladı. Yerin sahibi olan adam onun kim olduğunu bilmeden bir adamı yani ona babasını anlattı. Fazlasıyla etkilendiğim " çok iyi ya " dediğim sahnelerden biriydi. Kitabı okurken çoğu yerde kapatıp biraz şok geçirdim ya da biraz durup o sevinci yaşadım.

Kozetin orman da Valjan ile karşılaştığı an "oh be" dedim çok mutlu oldum kızın yaşadıkları okurken beni çok rahatsız etti. Fantine de çok kızdım neden kızını yanında götürmediği için ama belki de sebepleri vardı dul bir kadının çocuğunun olması hoş karşılanmayacağı için mecburdu maalesef. Fantin orada bazı zor zamanlar geçirdi ama Kozet'in hali de pek iyi değildi maalesef. Tenardiyeler kızı perişan etmişlerdi kızın üzerindeki tüm güzel kıyafetleri alıp kendi kızlarına giydirdiler. Bir de çok güzel bakıyormuş gibi Fantin den ha bire para istediler. Sırf parayı arttırdılar diye çok zor zamanlardan geçti ve öldü. Bir zaman sonra çok beklediğim bir olay oldu Valjan tutuklanırken bir türlü kaçmayı başarıp öldü süsü vermiş. Herkes onu öldü sanarken o Kozet ile tesadüfen tanışıp onu kurtardı. Her yaşlı adam ve küçük kız kısmı geldiğinde onlar olduğunu anlıyordum.

Javer tabii ki bahsetmemiz gereken Polis memurumuz , kendisini hiç sevmezdim. Sırf Valjan eski bir kürek mahkumu olduğu için taktı ona.  Başarılı oldu ismini değiştirdi yine peşini bırakmadı.  Tam yeni bir hayata başladı her şey yoluna girdi artık M Madlen oldu ve çok da başarılı gidiyor. Jan Valjan sanılan biri tutuklandı ve Madlen onu kurtarıp kurtarmama arasında kaldı. Aslında siz de düşünün bir yanda sizin başarılarınız sayesinde kalkınan ve Vali olduğunuz bir şehirde Madlensiniz ama Siz zannedilen biri hapse tıkılacak. Ben bile düşündüğümde arada kaldım onun için çok zor bir seçimdi. Haksız yere birinin onun adına hapis yatması vicdanını rahatlatacak bir durum değildi . Ama o gidip suçluyu aklamayı ve servetine halkına ve Madlen e veda etmeyi tercih etti.O vicdanını rahatlatmayı seçti belki de çok iyi yaptı.

İhtilal yaşandıktan sonra artık Valjan Javer e yakalandı ama bu sefer o pes etti ve intihar etti. Onu tutuklmayıp serbest bıraktığı içi çok sevindim ama ölünce de üzüldüm. Aslında kitabı okurken çok fazla şey düşündüm çok güzel noktalar vardı hepsini eklemeye çalıştım.Belki okumuşsunuzdur ama okumadıysanız mutlaka okuyun derim çünkü mükemmel bir kitaptı.Bu arada karakter isimlerini böyle yazmamın sebebi kitapta okurken böyle  yazılmış olması.